april 2020

Het INT in tijden van corona

 

Het zijn vreemde tijden, en zoals alle andere wetenschapĀ­pelijke instituten heeft ook het Instituut voor de Nederlandse Taal (INT) meteen maatregelen genomen toen de ernst van de coronacrisis duidelijk werd. Thuiswerken is het nieuwe normaal. Alle medewerkers zijn wel gewoon bereikbaar via e-mail, en van maandag tot en met donderdag is het secretariaat telefonisch te bereiken tussen 10.00 en 15.00 uur op +31 (0)71 - 5141648.

 

Lees meer op onze website

Dictee De Vries en Te Winkel
 

In 2020 is het tweehonderd jaar geleden dat de Nederlandse taal- en letterkundige Matthias de Vries werd geboren. Daarom hebben wij dit jaar uitgeroepen tot 'Matthias de Vriesjaar'. Een van de evenementen die we organiseren is een bijzonder dictee waarbij niet het Groene Boekje leidend zal zijn, maar de regels van de spelling De Vries en Te Winkel. Het dictee vindt tegelijkertijd plaats in Nederland en Vlaanderen, en auteur Kristien Hemmerechts schrijft de tekst. Het dictee stond oorspronkelijk gepland op 10 juni, maar in verband met de coronamaatregelen stellen we het uit naar een later moment in het jaar. Vanaf juni zetten we in ieder geval de eerste spellinglessen en een quiz online, om alvast te oefenen voor het dictee. De nieuwe datum wordt zo snel mogelijk bekendgemaakt.

Bekijk het programma van het Matthias de Vriesjaar  

Hoestschaamte, #blijfinuwkot en coronahufter


De coronacrisis heeft al veel nieuwe woorden opgeleverd. Het begon met hoestschaamte en coronahamsteren, maar inmiddels is anderhalvemetersamenleving al behoorlijk ingeburgerd, komt wraakwinkelen in zicht en zijn we van social distancing op weg naar smart distancing. INT-taalkundige Vivien Waszink schreef er een uitgebreid artikel over: "Het is begin maart. Ik zit in de trein en ik hoest. In mijn hand. De jongen tegenover mij kijkt me afkeurend aan. En ook een beetje bang. Hoestschaamte, lees ik de volgende dag online. Dat heb ik. Het is een gevoel van schaamte dat je bekruipt als je in het openbaar hoest, want mensen zouden zomaar eens kunnen denken dat je corona hebt. Een van de vele nieuwe coronawoorden, maar wel eentje die vooral gebruikt werd aan het begin van de crisis."

Lees het hele artikel op onze website

Beeldborrelen


Op afstand een borrel drinken met anderen terwijl je elkaar ziet via een videoverbinding.

Neologisme van de week

Eenvoudig Nederlands en taal voor kinderen


Binnen het hedendaags Nederlands zijn er verschillende soorten Nederlands, afhankelijk van bijvoorbeeld wie deze taal produceert, of tot wie deze taal gericht is. Het Instituut voor de Nederlandse Taal wil graag zoveel mogelijk soorten Nederlands ter beschikking stellen voor wetenschappelijk onderzoek. Dat betekent dat we niet alleen teksten gericht op de gemiddelde lezer van het Nederlands verzamelen, maar ook teksten voor mensen met een beperkte geletterdheid, of kinderen. Zo beschikken we momenteel over het Wablieft-krantenarchief gericht op mensen met een beperkte geletterdheid, en het WAI-NOT-nieuwsarchief voor mensen met een verstandelijke beperking. Daarnaast werken we samen met Elke Peters van de KU Leuven aan een grote verzameling Belgisch-Nederlandse teksten gericht op kinderen, afkomstig van het VRT-jeugdjournaal Karrewiet.

Lees meer op onze website

Micro-organisme


De wereld is in de ban van een zeer besmettelijk micro-organisme. Waar komt deze term vandaan?

Uitgelichte term

Stages en vrijwilligerswerk


Studenten die in de huidige situatie problemen hebben de benodigde studiepunten te halen of vakken van hun keuze te volgen, of studenten of anderen die vrijgekomen tijd graag nuttig willen besteden, zouden kunnen overwegen een taalkundige stage te lopen of als vrijwilliger taken uit te voeren. Op de website Neerlandistiek.nl zet Nicoline van der Sijs verschillende mogelijkheden op een rij, waaronder werkzaamheden aan de digitale Pallas (het Russische Vergelijkende woordenboek van alle talen en dialecten), de Database Geschiedenis Nederlandse Taalkunde (DAGENTA) en het Woordenboek van de Achterhoekse en Liemerse Dialecten (WALD).

Bekijk de stages bij het INT

Huiszitter


Verplicht binnenblijven wakkert bij sommigen de drankconsumptie aan. Middeleeuwse 'huiszitters' zouden hier vast ook goed over kunnen meepraten.

Terug in de taal

EFNIL Masterscriptieprijs

 

EFNIL, de Europese Federatie van Nationale Taalinstellingen, roept masterstudenten op om deel te nemen aan de wedstrijd voor de beste Europese masterscriptie op het vlak van taalgebruik, taalbeleid/-politiek en meertaligheid. Het afstudeeronderzoek kan bijvoorbeeld gericht zijn op tweetalig onderwijs, doelen en effecten van taalpolitiek of taaltechnologie in relatie tot meertaligheid. Alle Europese talen komen in aanmerking als onderzoeksdomein, alleen de scriptie zelf moet wel geschreven zijn in een van de officiĆ«le talen van de Europese Unie. De prijs bestaat uit o.a. een geldbedrag van 1500 euro en een presentatie op de jaarlijkse EFNIL-conferentie, waarbij alle kosten vergoed worden. De uiterste inleverdatum voor de prijzen in 2020 is 30 juni 2020.


Meer informatie over de prijs

Online vertaling Lexicon Frisicum

 

In februari werd de online vertaling van het Lexicon Frisicum gepresenteerd in het provinciehuis in Leeuwarden. 148 jaar geleden schreef Joast Hiddes Halbertsma de eerste aanzet tot het Friese woordenboek, in het Latijn. Het woordenboek beschrijft 6400 woorden, wat slechts een klein deel is van de totale woordenschat. Halbertsma overleed namelijk voor hij het kon afmaken. Lexicograaf en taalkundige Anne Dykstra vertaalde het Lexicon naar het Fries, samen met zijn collega Bouke Slofstra en verschillende vrijwilligers. Het Instituut voor de Nederlandse Taal werkte mee aan de webapplicatie voor de vertaling.


Ga naar het Lexicon Frisicum

Meer nieuws

Redactie: Laura van Eerten