Categorieën
Woordbaak

Als iets ‘afgezaagd’ is, is er dan gebruikgemaakt van een zaag?

Iets wat tot vervelens toe gezongen, gespeeld, gezegd, geschilderd, beweerd, behandeld, gebruikt of (na)gemaakt is, noem je ‘afgezaagd’. Wat heeft dat met zagen te maken?

Afgezaagd in figuurlijke zin wordt sinds de eerste helft van de negentiende eeuw gebruikt. Daaraan ligt een oorspronkelijk muzikale betekenis ten grondslag, namelijk ‘eentonig strijken of krassen op een viool’. De beweging die gemaakt wordt met de strijkstok, wordt vergeleken met de (eentonige) zaagbeweging met het stuk gereedschap.

Zeuren

Hetzelfde wordt tot uitdrukking gebracht in altijd op dezelfde snaar zagen en in het Vlaamse werkwoord zagen ‘vervelend en eentonig over iets doorpraten, zeuren’. Pas later werd het bereik van afgezaagd uitgebreid. Niet alleen meer een muziekstuk of een deuntje kon zo genoemd worden, maar de meest uiteenlopende zaken. Zoals een onderwerp, een uitdrukking, een idee of een ontwerp.

Dit is een ingekorte tekst uit het boekje ‘Waar komt pindakaas vandaan? en 99 andere vragen over woorden.