Categorieën
Woordbaak

Woordbaak

Waarom noemen we een foto kiekje? Hoe is het woord hamvraag ontstaan? Wat is een spoonerisme? In de rubriek Woordbaak beantwoorden onze taalkundigen vragen over de betekenis of herkomst van opmerkelijke Nederlandse woorden.

  • Zijn ‘kattebelletjes’ altijd geschreven?

    22 juni 2016

    Wie schrijft ze nog in dit digitale tijdperk, kattebelletjes? Een memo op de koelkast dat de melk op is of een briefje op tafel waarop staat hoe laat je weer thuis bent. Hoe is dat woord eigenlijk ontstaan? En is een kattebelletje wel altijd geschreven? Nee, niet altijd. Maar oorspronkelijk zijn kattebelletjes korte briefjes met praktische ...

  • Waar komt het woord ‘wiskunde’ vandaan?

    15 juni 2016

    Kunde betekent ‘kennis’ en in combinatie met een ander woord vormt het woorden voor verschillende wetenschappen. Zo is taalkunde de wetenschap van taal en geneeskunde de wetenschap van het genezen van ziektes. Maar is wiskunde dan de wetenschap van wis? Het woord wiskunde ontstond zo halverwege de zeventiende eeuw en kwam in de plaats van het ...

  • Waar komt ‘antimakassar’ vandaan?

    2 juni 2016

    Jongeren van nu kennen de antimakassar hoogstens nog uit het interieur van hun grootouders of overgrootouders: een meestal wit, gehaakt en kanten kleedje dat ter versiering op de rugleuning van fauteuils, canapés en sofa’s werd gelegd. Waar komt dat exotisch klinkende woord vandaan? Het Nederlandse woord antimakassar is ontleend aan het Engelse antimacassar, waarvan de ...

  • Waarom heet het ‘vorst’ wanneer het vriest en niet ‘vrost’?

    26 mei 2016

    In het Engels is vriezen to freeze met daarvan afgeleid frost, in het Duits is het frieren en Frost. Waarom is het in het Nederlands dan vriezen en vorst, met de ‘r’ en de ‘o’ omgedraaid? Vrost zou dan toch logischer zijn? Of heeft vorst niet direct met vriezen te maken? Jawel, vorst in de betekenis ...

  • Hoe komt het ‘spiegelei’ aan zijn naam?

    19 mei 2016

    Eieren kun je op allerlei manieren bereiden, bijvoorbeeld koken, pocheren of bakken. Een gebakken ei waarvan de dooier nog heel is, noemen we een spiegelei. Waar komt die naam vandaan? Het woord spiegelei vindt zijn oorsprong in het Frans; het is een Nederlandse vertaling van oeuf (au) miroir. Waarschijnlijk heeft het ei die naam gekregen omdat ...